Sông Tiền, dấu xưa in bóng
Cồn Thới Sơn - Cầu Rạch Miễu
Nhớ lại năm năm trước, thăm Bảo tàng Quang Trung ở Bình Định, thấy bức tranh minh họa chiến trận Rạch Gầm - Xoài Mút, tôi giật mình. Anh hùng Tây Sơn Nguyễn Huệ có chiến tích lừng lẫy ở Mỹ Tho quê tôi. Lâu nay đâu có biết. Lòng dặn lòng về quê nhà thăm chiến tích hào hùng.
Rạch Gầm - Xoài Mút - Thới Sơn
Ba năm trước tôi mới thăm được Rạch Gầm - Xoài Mút. Xuất phát từ thành phố Mỹ Tho theo tỉnh lộ 864, xe chạy dễ dàng. Hai bên đường nhà cửa vườn tược nho nhỏ xinh xắn, thỉnh thoảng có chợ nhỏ rộn rịp. Cô phóng viên trẻ báo Ấp Bắc hướng dẫn. Đường men theo bờ sông Tiền, có lúc đi gần sát sông, thấy các vàm sông và các con rạch đổ vào.
Khu di tích Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút thuộc xã Kim Sơn, huyện Châu Thành tỉnh Tiền Giang, cách thành phố Mỹ Tho 12 km, khánh thành ngày 20.01.2015, kỷ niệm 220 năm chiến tích. Khu di tích thoáng mát, ngay cạnh con lộ, diện tích 2 hecta, gồm tượng đài anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ, hai nhà trưng bày và một ngôi nhà cổ Nam Bộ. Tượng đài chiến thắng đẹp quá, Anh hùng Nguyễn Huệ tuốt gươm thật oai phong, một người lính giương cung và một người dân chèo ghe. Được biết tượng đồng cao hơn 8m, nặng 20 tấn.
Đường lót gạch dẫn ra một cầu dài ở bờ sông. Tôi nhìn ra xa thấy sông mênh mông, chắc rộng cả cây số. Bờ bên kia xanh rì cây bần và dừa nước. Các khóm lục bình lớn nhỏ bồng bềnh trên dòng nước đỏ phù sa. Ôi! nơi đây xưa là chiến trường. Quân Xiêm hai vạn, 300 khẩu pháo, khí thế hừng hực, từ thượng dòng sông Tiền đổ xuống lọt vào ổ phục kích của quân ta giữa khoảng Rạch Gầm và Rạch Xoài Mút bên này và Cồn Thới Sơn bờ bên kia. Toàn bộ quân Xiêm Nguyễn bị tiêu diệt trong một ngày.
Rạch Gầm. Thật khéo đặt khu di tích sát Rạch Gầm. Có cây cầu Rạch Gầm vắt ngang con Rạch. Đi lại trên cầu lòng tôi rộn ràng. Ngó ra vàm sông, ngó lại phía ngọn con rạch. Rộng khoảng 100 mét, đúng là con sông nhỏ, chớ không phải rạch. Gọi rạch chắc vì là nhánh của sông Tiền. Sự tích Ông Gầm - Bà Hét. Một đêm mưa to sấm chớp tiếng gầm thét vang dậy ở hai bên bờ sông, dội qua dội lại như đối đáp. Ông bà ta đặt tên Rạch Ông Gầm bên này, bờ bên kia sông Tiền có Rạch Bà Hét, xã Phú Túc, Bến Tre.
Nguyễn Chấn Hùng
